Een nieuwe generatie apps maakt gebruik van beeldherkenning en AI om de voedingswaarde van voedsel te analyseren. Dat maakt het voor consumenten gemakkelijker om gezond te eten of zich aan een bepaald dieet te houden. Met name kwetsbare doelgroepen zoals ouderen en mensen met hersenletsel blijken veel baat te hebben bij deze ontwikkeling. Bepaalt de e-coach straks wat er op tafel staat?
Je kunstzinnig gearrangeerde Poke Bowl wordt geserveerd. Je maakt er een foto van met de app Pinto, en binnen enkele seconden krijg je te zien hoeveel voedingswaarde je zojuist bestelde kom met verse sushi-ingrediënten bevat – en hoe goed deze maaltijd scoort op de uitgangspunten van je voorkeursdieet. Voor deze analyse maakt Pinto gebruik van de nieuwste fotoherkenningssoftware in combinatie met AI.
Het klinkt misschien wat over the top, maar Pinto wint in de VS snel aan populariteit. Niet alleen bij mensen die een paleo, ketogeen of veganistisch dieet willen volgen, maar ook bij mensen die gewaarschuwd willen worden als voedingsmiddelen allergenen of ingrediënten bevatten die voedselintoleranties veroorzaken. Pinto kan namelijk ook de barcode van een product scannen en aan de hand daarvan beoordelen in hoeverre dit verantwoord is of niet. Daartoe werkt het bedrijf inmiddels samen met voedingsfabrikanten aan een enorme database van kant-en-klaar producten. Eveneens van Amerikaanse bodem is de app Calorie Mama. Deze app van de in Californië gevestigde start-up Azumio gebruikt ‘deep learning’ technieken om de beelden van voedsel te analyseren. De applicatie telt niet alleen de calorieën van het geüploade gerecht, maar biedt ook maaltijdsuggesties aan voor verschillende diëten.
Minder trendy en meer maatschappelijk urgent is de ‘messaging app’ Line, ontwikkeld door Nestlé Japan in het kader van het Nestlé Wellness Ambassador programma. Abonnees op deze app zijn voornamelijk Japanse ouderen die als gevolg van een vaak eenzijdig eetpatroon het risico lopen (partieel) ondervoed te raken. Via Line kunnen ze dagelijks een foto van hun maaltijden uploaden, waarna de app een advies uitbrengt ten aanzien van eventueel benodigde voedingssupplementen. Die kunnen vervolgens – opgelost in capsules melk met groene theesmaak – in een moeite door besteld worden.
Om dit proces nog meer op maat te maken kunnen Line-gebruikers van tijd tot tijd ook speeksel- en bloedmonsters opsturen, op basis waarvan Nestlé analyseert aan welke micronutriënten mogelijk een tekort is, en op welke ziekten de gebruiker een verhoogd risico loopt. Rondom al deze data bouwt Nestlé Japan, volgens een artikel van de Nikkei Asian Review, inmiddels aan een nieuwe tak met gezondheidsdiensten, waarbij het samenwerkt met de Franse verzekeraar Axa. In mei 2018 maakten al 90.000 abonnees gebruik van Line.
Inmiddels hebben ook (semi-)overheden het potentieel van deze nieuwe technologie ontdekt. Zo heeft de National Health Service in Groot-Brittannië de Change4Life Food Scanner laten ontwikkelen, gericht op volwassenen én kinderen. Ook deze app maakt het mogelijk om snel productetiketten te scannen op ongezonde ingrediënten als suiker, zout en verzadigd vet. Hoewel technologisch minder ver doorontwikkeld (de app kan nog geen foto’s analyseren) is deze app wel heel gebruiksvriendelijk. Zo worden de uitkomsten steeds visueel weergegeven (het suikergehalte als een hoopje suiker, het verzadigd vetgehalte als een onaantrekkelijke vetvlek) zodat ook laaggeletterden ermee om kunnen gaan. De Change4Life Food Scanner maakt deel uit van de strategie van het gezondheidsprogramma Public Health England dat het percentage obesitas bij kinderen in Engeland aanzienlijk hoopt te verminderen. Volgens onderzoek was in 2017 bij een derde (!) van de kinderen in Engeland tussen de 2 en 15 jaar sprake van overgewicht.
Ook Nederland is actief op dit terrein, onder meer in het Wageningens Food & Biobased Research lab. Daar vindt zowel fundamenteel als praktisch onderzoek plaats naar de vraag hoe met behulp van state-of-the-art technologie consumenten gestimuleerd kunnen worden gezonder te leven op een manier die bij hen past. Wageningen Food & Biobased Research is betrokken bij diverse initiatieven, waaronder de app Receptenchecker die aangeeft of een recept past in een dieet met minder zout of cholesterol, of met extra eiwit. Deze app is inmiddels bij 800 ouderen getest op gebruiksvriendelijkheid.
Een stap verder nog gaat de app Eten is beleven, speciaal ontwikkeld voor mensen met hersenletsel. Zij krijgen via de iPad ondersteuning bij de bereiding van een maaltijd. De app geeft de doelgroep gerichte instructies – bijvoorbeeld over wanneer welke pan op het gasfornuis moet en over hoe je hygiënisch werkt – zodat zelf (gezond) koken weer een optie wordt. In samenwerking met TNO is inmiddels het project Voeding Slim Thuis gestart, waarin een innovatief zorg- en voedingsconcept voor thuiswonende ouderen ontwikkeld wordt. Ook hier is de achterliggende overtuiging dat een gepersonifieerde e-coach bij ouderen beter werkt dan algemene richtlijnen voor gezond eten en bewegen.
Lees over de ontwikkelingen bij Wageningen Food & Biobased Research