Groentefabrikant HAK ontving februari 2020 samen met landbouwcoöperatie CIGTA en teeltorganisatie TOG, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Carola Schouten bij HAK in Giessen in het land van Heusden en Altena in Noord-Brabant. De minister ging in gesprek met telers met wie HAK zeer nauw samenwerkt. Tijdens het bezoek sprak zij met hen over hoe een lokale en meer duurzaam vormgegeven teelt niet alleen leidt tot duurzamere producten, maar ook het verdienvermogen van boeren kan versterken.
Het programma dat door HAK, een participatie van NPM Capital, en de telers voor de minister was samengesteld bestond uit gesprekken met lokale telers over duurzame teelt - wat dit met zich meebrengt en wat dit betekent voor hun verdienvermogen - en met HAK over hoe zij On The Way to PlanetProof en kringlooplandbouw aanpakt. Tevens was er een rondleiding door de fabriek waar minister Schouten met eigen ogen kon zien hoe de oogst van On the way to PlanetProof rode kool wordt verwerkt.
Bekijk de video die het ministerie van LNV van het werkbezoek van minister Schouten online heeft gezet.
Tijdens het bezoek werd de minister ook bijgepraat over waarom HAK al meer dan 65 jaar vasthoudt aan het principe haar groenten en peulvruchten grotendeels binnen een straal van 125 km rondom de fabriek in Giessen te betrekken. En hoe zij volgens de principes van de kringlooplandbouw groenten teelt en verwerkt, en reststromen vervolgens binnen een straal van 60 kilometer van haar fabriek weer terug de keten in brengt. Ook werd aangegeven op welke wijze de langetermijnrelaties met lokale groente- en peulvruchtentelers de groentefabrikant in staat stelt lokale landbouw stap voor stap te verduurzamen.
De vier aanwezige telers uit het Land van Heusden en Altena, samenwerkend in landbouwcoöperatie CIGTA, telen sinds 2019 rode kool voor HAK op basis van de eisen en uitgangspunten van het onafhankelijke duurzaamheidskeurmerk On the way to PlanetProof. HAK compenseert de telers vervolgens voor hun extra inspanningen en kostenverhogende maatregelen die zij daarvoor moeten nemen, zoals bijvoorbeeld het gebruik van dierlijke mest in plaats van kunstmest wat goed is voor het verrijken en gezonder maken van de bodem. Verder wordt het gebruik van mechanische onkruidbestrijding en groene gewasbeschermingsmiddelen gestimuleerd naast een heleboel andere eisen en maatregelen waar telers binnen dit duurzaamheidsschema aan moeten voldoen.
Minister Schouten zei na afloop van haar bezoek: “Ik vond het heel waardevol om van de telers te horen hoe zij samen met HAK werken aan een duurzamere teelt en hun verdienvermogen. Natuurlijk zijn er de nodige hobbels te nemen, maar ik ben onder de indruk van hun positieve instelling, hun visie en ondernemerschap.” Ook de telers van CIGTA waren content om hun uitdagingen die ze dagelijks tegenkomen én hun wijze van werken met de minister te kunnen delen. “We zijn erg tevreden over het eerste seizoen met de On the way to PlanetProof-teelt voor HAK en we gaan er zeker mee verder. Uiteindelijk is dit de toekomst.”
In oktober 2019 oogstten de telers en HAK samen hun eerste On the Way to PlanetProof rode kool in Nederland die inmiddels in de supermarkten in Nederland verkrijgbaar is. Volgens het uitrolschema zullen in 2020 alle bladgroenten, zuurkool, spruiten en rode bieten op deze duurzamere wijze geteeld worden. Hierbij zal dan ook weer samen met de telers gekeken worden wat de betrokken extra kosten zijn en welke compensatie hierbij past. In 2021 wil HAK al haar zomer- en wintergroenten, geteeld binnen de straal van 125 kilometer, On the Way to PlanetProof gecertificeerd hebben.
De telers (vaak generatie op generatie), voor wie rentmeesterschap prevaleert boven kortetermijngewin, meldden de minister tevens dat zij te maken hebben met veel en steeds meer regelgeving. Dat maakt het ondernemen er niet makkelijker op. Desondanks zien zij hun toekomst in een duurzamere teelt (On the way to PlanetProof en biologisch), omdat zij langs deze weg meer waarde kunnen toevoegen. Daarbij blijft hun bodem vruchtbaarder dan als zij commodity gewassen verbouwen zoals tarwe en aardappelen die daarnaast ook nog eens met name voor de export zijn bestemd.
Op haar beurt was minister Schouten ook geïnteresseerd in de wijze waarop HAK haar eerdere pleidooi ‘dat telers die investeren in duurzame teelt daarvoor financieel gecompenseerd moeten worden door alle schakels in de handelsketen’ uitdraagt, hoe de gesprekken met supermarkten daarover verlopen en hoe ze de keten daarop aanstuurt.
Lees ook ‘HAK breekt lans voor betere betaling voor boeren die investeren in duurzaamheid’
Lees ook ‘Kringlooplandbouw: een nieuw perspectief voor de Nederlandse landbouw?’
Lees ook ‘HAK plant eerste PlanetProof rode kool’