Caspar de Haan en De Variabele: samen maatschappelijk vastgoed CO2-neutraal maken
In het voorjaar van 2022 nam NPM Capital een meerderheidsbelang in een nieuwe fusieorganisatie van twee regionale familiebedrijven die actief zijn in het onderhoud en verduurzamen van maatschappelijk vastgoed. Directeur Cas de Haan van Caspar de Haan onderhoud & renovatie, en Joep Burghouts, Proceseigenaar Marktontwikkeling bij De Variabele, delen de ambitie om de portefeuilles van woningcorporaties en zorginstellingen uiterlijk in 2050 volledig CO 2-neutraal te maken. En passant willen ze zichzelf opnieuw uitvinden: als duurzame landelijke speler én als verbindende kennispartner op het gebied van circulariteit en innovatie.
Op de website van Aedes, de Nederlandse vereniging van woningcorporaties, heeft de ‘Routeplanner CO 2-neutraal 2050’ inmiddels een prominente plek. Daaruit blijkt dat de sector streeft naar een CO 2-neutrale energievoorziening van alle woningen in 2050, bestaande én nieuw te bouwen. Zowel Caspar de Haan onderhoud & renovatie als De Variabele bedienen, elk in de eigen regio, een groot aantal van deze woningcorporaties. “Op dit moment kijken we samen met deze opdrachtgevers naar de verduurzaming van hun activa, rekening houdend met de cashflow en de investeringscapaciteit”, zegt directeur Cas de Haan. “We doen dit vanuit onze gezamenlijke groepsvisie, namelijk dat woningen er zijn om vandaag comfortabel in te leven en morgen waardevol door te geven.”
Aangezien Nederland bijna 2,4 miljoen corporatiewoningen telt, is voor de sector als geheel sprake van een immense en tegelijkertijd uiterst complexe verduurzamingsopgave. Dat maakt, zegt De Haan, dat zowel zijn bedrijf als De Variabele op dit moment bekijken hoe zij zich daar zo slim mogelijk op kunnen organiseren.
Van afval naar waarde
Bij het verduurzamen van woningen komt veel materiaal vrij, zoals dakpannen, isolatiemateriaal en kozijnen. Doorgaans sluiten bouwers hiervoor contracten af met afvalverwerkers, die de verschillende afvalstromen (laagwaardig) verwaarden. Zowel Caspar de Haan als De Variabele kijken nu naar andere mogelijkheden, zoals het (deels) hergebruiken van bouwmaterialen. De Haan: “Om een voorbeeld te noemen: op een standaard eengezinswoning liggen ongeveer duizend dakpannen. Als je een project hebt met 8000 woningen, komen er dus zo’n acht miljoen pannen vrij. Die kun je natuurlijk allemaal laten vergruizen tot steenslag voor de wegenbouw, maar je kunt ook met behulp van een drone eerst de dakvlakken inspecteren en kijken wat je nog kunt hergebruiken, om vervolgens daar je bouwlogistiek slim op in te richten. Veel dakpannen kunnen namelijk nog prima twintig jaar mee.”
Proceseigenaar Joep Burghouts van De Variabele: “Het is aan ons om opdrachtgevers bewust te maken van de keuzes die ze maken, en dat betekent dat wij heel veel kennis in huis moeten hebben. Bijvoorbeeld over het duurzaam verwerken van afvalstromen, het hergebruiken van materialen of het kiezen van nieuwe materialen met een zo klein mogelijke ecologische 'footprint' die bij voorkeur circulair zijn in te zetten. Op al die issues willen we ons de komende jaren ontwikkelen als dé kennispartner bij uitstek van de corporatiesector.”
Daar komt nog bij, zegt De Haan, dat verduurzaming nauw samenhangt met de energietransitie als geheel, en dat is op zichzelf al een proces met veel haken en ogen. “Gewoon maar roepen dat we morgen naar 'all electric' huizen moeten is leuk, maar dat kan ons elektriciteitsnetwerk helemaal niet aan. Dat maakt dat je ondanks alle ambities soms moet kiezen voor suboptimale tussenoplossingen”, aldus De Haan.
Vooruitdenkers
Feit is dat het voor een 'standalone' regionale speler in het kleine en middelgrote bedrijfsleven erg lastig is om tegelijkertijd verduurzaming te organiseren, en ook nog eens nieuwe, innovatieve technieken te scouten, ontwikkelen en implementeren. Daarom hebben Caspar de Haan en De Variabele in 2022 de handen in elkaar geslagen en besloten om samen verder te groeien. De Haan: “Schaalgrootte wordt steeds belangrijker, want dan krijg je meer investeringscapaciteit. Daarnaast zullen we, meer nog dan nu, met meerdere partijen gaan samenwerken en innovaties op diverse fronten slim moeten combineren. Dat lukt beter vanuit een landelijke agenda dan lokaal of regionaal.”
Burghouts voegt daaraan toe: “We willen graag op tactisch niveau meedenken met opdrachtgevers bij langdurige projecten. Om dat te kunnen moeten we leren van andere sectoren, branches, onderwijs en instellingen, en van ontwikkelingen en innovaties in de IT, technologie en data verbinden met onze vraagstukken en uitdagingen. Als landelijke speler komen we sneller in contact met ‘vooruitdenkers’ vanuit deze sectoren en dat brengt ons en onze opdrachtgevers verder.”
Tegelijkertijd willen De Haan en Burghouts ook zelf een voortrekkersrol spelen, bijvoorbeeld bij het inzetten van ‘biobased’ bouwmaterialen. De Haan: “We werken daar volgens de principes van The Natural Step, een internationaal raamwerk voor duurzame ontwikkeling. Dat heeft er onder meer toe geleid dat we hun ‘rode lijst’ met materialen en grondstoffen die ecologisch schadelijk zijn op dit moment herschrijven. Wij vervangen die door een lijst van ‘groene materialen’, ofwel materialen die niet alleen een interessante ecologische 'footprint' hebben, maar ook betaalbaar zijn en voldoen aan onze eisen qua technische levensduur. Zo willen we het onze organisatie en onze opdrachtgevers gemakkelijk maken om dag in, dag uit de juiste keuzes te maken.”
Onontgonnen terrein
Op de vraag of iedere (potentiële) opdrachtgever ook bereid is om een eventuele meerprijs voor die ‘juiste keuze’ te betalen zegt De Haan: “Wij zijn van mening dat we met zijn allen naar een nieuw waardesysteem moeten toegroeien. Dat is nog een beetje onontgonnen terrein, omdat bijvoorbeeld ecologische schade op de langere termijn zich lastiger objectief laat meten en sprake is van veel variabelen. Het grote risico is dat je alles aan de voorkant gaat ‘dichtrekenen’ en daardoor nieuwe materialen en technieken geen kans geeft als duurzaam alternatief, omdat ze mogelijk initieel wat duurder zijn. Gelukkig zijn de meeste corporatiebesturen echt wel bereid het goede te doen en delen ze vaker wel dan niet onze overtuiging dat het inzetten van ‘biobased’ of circulaire materialen op de lange duur een betere waarde creëert.”
