Toepassing van 3D-printing is niet meer weg te denken in de auto-, de vliegtuig- en de maak- en verpakkingsindustrie. Maar in toenemende mate wordt deze disruptieve techniek ook ingezet voor toepassingen die minder voor de hand liggen, maar wel een grote sociale impact hebben: onderwijs, medische zorg en zelfs humanitaire noodhulp. Met name de kleine, flexibele en betaalbare desktop printers van Ultimaker – een participatie van NPM Capital – blijken op onverwachte plekken veel waarde toe te voegen.
Voor blinde en slechtziende kinderen is het leren lezen van braille essentieel om mee te kunnen in de moderne samenleving, een opleiding te kunnen volgen en een baan te vinden. Maar in grote delen van de wereld zijn de moderne (digitale) braille-leermiddelen met een kostprijs van 1.000 euro of meer een onbereikbare luxe. Vaak is er in ontwikkelingslanden niet meer beschikbaar dan basale, sterk verouderde leermiddelen die het lastig maken braille goed onder de knie te krijgen. Blinden en slechtzienden raken mede daardoor snel maatschappelijk gemarginaliseerd.
Om die reden sloegen de Indiase ontwerper Tania Jain, het Indiase ooginstituut LVPEI, het Duitse educatieve speelgoedbedrijf Ravensburger en het grote internationale reclamebureau Serviceplan Group de handen ineen. Samen ontwikkelden ze Fittle, ’s werelds eerste 3D-geprinte braille ‘leerpuzzel’. Elke puzzel bestaat uit meerdere onderdelen die, eenmaal aan elkaar geklikt, een driedimensionaal object vormen in de vorm van een vis, een boom, een auto, een raket, enz. Op elk onderdeel wordt een brailleletter meegeprint, waardoor het braillewoord voor dat object compleet is als de puzzel klaar is.
Er is inmiddels een groeiende collectie aan ‘Fittle shapes’ beschikbaar voor (vooralsnog alleen Indiase) braillescholen die de puzzels ofwel zelf kunnen printen, ofwel bij de Fittle-organisatie kunnen bestellen. Die zet daarvoor de Ultimaker 2+ in, omdat deze printer de beste verhouding biedt tussen prijs, kwaliteit en bruikbaarheid. Ter vergelijking: voor 10.000 dollar kan een brailleschool vier digitale braillelezers of 200 brailleboeken aanschaffen. Met eenzelfde investering komen een Ultimaker 2+ en 16.000 (!) 3D-geprinte puzzels voor het brailleonderwijs beschikbaar. Met behulp van sponsoren wil de Fittle-organisatie het concept uiteindelijk ook naar andere armere regio’s uitrollen.
Defecte couveuses
Een niet minder spectaculaire toepassing van 3D-printing is e-NABLE, een volledig door vrijwilligers gerund open source platform voor 3D-geprinte handprotheses voor kinderen en volwassenen. Op de website van e-NABLE staan diverse filmpjes waarin te zien is hoe ouders zelf met behulp van een 3D-printer thuis zeer goed werkende prothesen voor hun kind fabriceren. Ultimaker is een van de hoofdsponsors van dit bijzondere project.
De grote voordelen van 3D-printing – snelle, lokale productie op maat tegen lage kosten – zijn inmiddels ook ontdekt door organisaties die humanitaire noodhulp verlenen. Een voorbeeld daarvan is het Amerikaanse Field Ready, dat al een eerste pilot met 3D-printing deed na de aardbeving in Haïti in 2014. Inmiddels print Field Ready op moeilijk bereikbare ramplocaties grote aantallen items waaraan op dat moment behoefte is: van fittingen om afvoerpijpen te verbinden tot S-haken om bloedzakken aan op te hangen en van navelstrengklemmen tot gasflesregelaars. In het Nepalese Grande International Hospital in Kathmandu wist Field Ready zelfs vijf (gedoneerde) couveuses weer gebruiksklaar te maken door defecte onderdelen opnieuw te printen.
Zie ook het (Engelstalige) artikel op de site van Ultimaker
Moniek Jansink, Global PR Specialist bij Ultimaker:
“Het aantal toepassingen waarvoor 3D-printing ingezet wordt, neemt inderdaad in een rap tempo toe. Dit komt doordat de technologie steeds toegankelijker en gebruiksvriendelijker is geworden en omdat het mogelijk is om betrouwbaar met steeds meer verschillende materialen te printen. Bij Ultimaker vinden we het geweldig te zien dat er wereldwijd inspirerende initiatieven ontstaan waarbij onze 3D-printers direct en indirect impact hebben op de kwaliteit van leven. Omdat wij de techniek zo simpel en betrouwbaar mogelijk proberen te maken, hebben de creatieve geesten en ontwerpers meer tijd om nieuwe ideeën te bedenken. Dit levert niet alleen nieuwe applicaties op, maar soms ook nieuwe wereldwijde projecten.”
“Kijk bijvoorbeeld naar IKEA: dat heeft het ThisAbles-project geïnitieerd, een revolutionaire lijn nieuwe producten die het voor mensen met speciale behoeften makkelijker maken om bestaande IKEA-producten te gebruiken. Denk aan een hulpstuk om gordijnen te sluiten, of een tool waardoor je een bank kan verhogen. De 3D-bestanden van deze hulpstukken kunnen eenvoudig gedownload worden en geprint worden op een locatie dicht bij de klant. Voor iedereen, wereldwijd.”
Ultimaker en het onderwijs
“Bij Ultimaker vinden we het belangrijk dat 3D-printing ook een plek krijgt in het klaslokaal. Inmiddels hebben vrijwel alle grote technische universiteiten wereldwijd een lab of werkplaats ingericht waar meerdere 3D-printers beschikbaar zijn voor studenten om mee te werken. Ook scholen volgen in snel tempo. Door leerlingen en studenten vertrouwd te maken met de technologie, leren ze hoe objecten en onderdelen worden opgebouwd. Ze leren prototypes te maken en te beoordelen, om deze vervolgens verder door te ontwikkelen. Het helpt ook bij het overleggen en samenwerken met elkaar. Het is voor leerlingen eenvoudiger om een fysiek object te beoordelen dan een schets of een omschrijving.”
“Ultimaker ondersteunt onder andere bij kennisdeling en stelt onderwijsmateriaal beschikbaar, zodat docenten 3D-printing eenvoudig kunnen opnemen in hun lessen. Dit zorgt er uiteindelijk voor dat steeds meer mensen de technologie gaan inzetten voor mooie en nuttige toepassingen. De feedback die we ontvangen van de eindgebruikers, ongeacht de branche waarin ze werkzaam zijn, nemen we altijd serieus.”
Missie
“Het is onze missie dat de mensheid slimmer gaat produceren en objecten alleen nog maakt daar waar ze nodig zijn, op het moment dat ze nodig zijn. Dat zorgt er uiteindelijk ook voor dat we met elkaar minder producten de wereld over verschepen, of dat er een overschot aan onderdelen ongebruikt in opslagloodsen blijft liggen. Om dit te bewerkstelligen moet de techniek eenvoudig, betrouwbaar en betaalbaar zijn.”